Ο μεγαλύτερος Έλληνας αθλητής όλων των εποχών, ίσως ο κορυφαίος Ευρωπαίος σκόρερ του αθλήματος και ο άνθρωπος που γιγάντωσε το μπάσκετ στην Ελλάδα. Ο Νίκος Γκάλης γίνεται 50 χρόνων και το SportyLife θυμάται 10 στιγμές-σταθμούς την καριέρα του!

1. Ο Νίκος Γκάλης γεννήθηκε στις 23 Ιουλίου 1957 στο New Jersey των ΗΠΑ σαν Νίκος Γεωργαλής. Ήταν το πρώτο παιδί του Γιώργου και της Στέλλας Γεωργαλή, φτωχών μεταναστών από την Ελλάδα.

2. Το πρώτο άθλημα στο οποίο ο νεαρός Νίκος δοκίμασε τις δυνάμεις του ήταν το μποξ, μιας και ο πατέρας του ήταν μποξέρ στα νιάτα του. Ήταν η μητέρα του που έβαλε “στοπ” στην ενασχόλησή του με το συγκεκριμένο σπορ μιας και δεν μπορούσε να βλέπει τον γιό της να γυρνάει σπίτι με μελανίες στο πρόσωπο. Έτσι, ο Νίκος Γκάλης αποφάσισε να δοκιμάσει την τύχη του στο… μπάσκετ! 

3. Στο λύκειο του Union High είχε ήδη εντυπωσιάσει με τις εμφανίσεις του αλλά η πορεία του στα κολλεγιακά χρόνια άρχισε σιγά – σιγά να χτίζει έναν μπασκετικό “μύθο” στο συγκεκριμένο επίπεδο μπάσκετ. Στην τελευταία του σεζόν με το πανεπιστήμιο του Seton Hall ο Γκάλης είχε μέσο όρο πόντων 27.5, τον τρίτο σε όλη τη χώρα των Η.Π.Α. Ήταν τέτοια η απόδοση του Γκάλη με τα χρώματα της ομάδας του πανεπιστημίου του που ο τότε προπονητής του, Bill Raftery, δήλωσε αργότερα πως “ο Γκάλης είναι ο καλύτερος παίκτης που έχω προπονήσει”. Πλέον, δεν μας εκπλήσσει κάτι τέτοιο κύριε Raftery!

4. Ενώ οι Boston Celtics τον είχαν επιλέξει στα ντραφτ του 1979 αλλά ένας τραυματισμός του Γκάλη κατά τη διάρκεια του summer camp της ομάδας, έκανε τους υπεύθυνους της ομάδας να μην του προσφέρουν συμβόλαιο μιας και ένας άλλος μπασκετμπολίστας, ο Gerald Henderson, είχε πάρει τη θέση του στο ρόστερ των Κελτών. Αν το μετάνιωσαν ποτέ; “Το να μην κρατήσω τον Γκάλη ήταν μακράν το μεγαλύτερο λάθος που έχω κάνει στην καριέρα μου”, δήλωσε ο Red Auerbach, τότε ιδιοκτήτης της ομάδας.  

5. Με αυτά και με αυτά αρχίζουν οι “μνηστήρες” από Ελλάδα μεριά. Παναθηναικός και Ολυμπιακός εκφράζουν το ενδιαφέρον τους για τον παίκτη αλλά τελικά ο νικήτης στο παιχνίδι της απόκτησής του βγαίνει ο Άρης, αλλάζοντας άρδην την Ιστορία του συλλόγου και του ελληνικού μπάσκετ. Με το “καλημέρα” γίνεται εμφανές πως τέτοιος παίκτης δεν έχει περάσει κατά διάννοια από την Ελλάδα. Στην πρώτη του χρονιά με τον Άρη σκοράρει 32 πόντους κατά μέσο όρο άνα παιχνίδι, οι οποίοι γίνονται 44 την επόμενη σεζόν. Ο Στιβ Γιατζόγλου, ηγέτης τότε του Ολυμπιακού, λέει χαρακτηριστικά μετά από χρόνια: “όταν ήρθε ο Γκάλης είπα…. πάμε να φύγουμε”, σχολιάζοντας πόσο εντυπωσιακός ήταν ο Nik. 

6. Το 1983 ο Γκάλης οδηγεί τον Άρη στο τρίτο πρωτάθλημα της ομάδας της Θεσσαλονίκης, ξεκινώντας μια δυναστεία… όνειρο. Το μπάσκετ που παίζει η ομάδα του με κύριους εκφραστές τον Γκάλη και τον Παναγιώτη Γιαννάκη αρχίζει και αποκτά πολλούς θαυμαστές ακόμα και υποστηρικτές άλλων ομάδων. Ο δημιουργικός και εκτελεστικός οίστρος του Γκάλη είναι πρωτοφανής όχι μόνο για τα ελληνικά αλλά και τα ευρωπαικά δεδομένα και η φήμη του αρχίζει να γιγαντώνεται. Ξαφνικά όλη η Ελλάδα αρχίζει να υποστηρίζει μια ομάδα στο μπάσκετ. Απίστευτο και όμως αληθινό.

(Γκάλης, Jordan μαζί με τον δημοσιογράφο Βασίλη Σκουντή)

7. Την ίδια χρονιά, η Εθνική Ελλάδος αντιμετωπίζει το κολλέγιο του North Carolina σε έναν αγώνα επίδειξης. Ο Γκάλης σκοράρει 50 πόντους ενώ τον μαρκάρει ο star της αντίπαλης ομάδας ο οποίος δηλώνει μετά: “Είναι ένας πλήρης παίκτης. Δεν περίμενα να δω έναν τέτοιο σκόρερ από την Ευρώπη, ειδικά από τη χώρα σας”. Ποιος έκανε αυτές τις δηλώσεις; Ένας τύπος με το όνομα… Michael Jordan!

8. Η Ελλάδα αναλαμβάνει τη διοργάνωση του Ευρωμπάσκετ του 1987 στο Σ.Ε.Φ  Ο Γκάλης βρίσκεται στο ζενίθ της καριέρας του και πραγματοποιεί εξωφρενικά καλές εμφανίσεις με αποκορύφωμα τους 40 πόντους στον τελικό απέναντι στη Σοβιετική Ένωση. Η Ελλάδα κατακτά το χρυσό μετάλλιο και το μπάσκετ γίνεται το εθνικό μας σπορ. Ο δε Γκάλης ψηφίζεται πολυτιμότερος παίκτης του τουρνουά στο οποίο σκόραρε 37 πόντους μέσο όρο. Οι αντίπαλοι προπονητές και παίκτες “υποκλίνονται” στο μεγαλείο του και μιλάνε για αυτόν σαν να μην είχαν δει ποτέ τους τέτοιο παίκτη. Κάτι που μάλλον ίσχυε.

9. Και ενώ αρκετός κόσμος νόμιζε πως η Ελλάδα είναι απλά ένα πυροτέχνημα στον ευρωπαικό χάρτη του μπάσκετ, το 1989 το αντιπροσωπευτικό μας συγκρότημα τους διαψεύδει. Ο Γκάλης είναι και πάλι οδηγός της ομάδας και σκοράρει τους 45 από τους 81 πόντους με τους οποίους η εθνική νικάει στον ημιτελικό τη Σοβιετική Ένωση. Το χρυσό μετάλλιο δεν ήρθε ξανά αφού η Γιουγκοσλαβία του αείμνησου Ντράζεν Πέτροβιτς ήταν κάτι παραπάνω από πανίσχυρη, αλλά το ασημένιο μετάλλιο ήταν δείγμα πως το ελληνικό μπάσκετ ήρθε και έμεινε!

10. Όλα τα ωραία κάποια στιγμή τελειώνουν. Μετά από 13 χρόνια, 8 πρωταθλήματα και 7 κύπελλα με τα χρώματα του Άρη, ο Νίκος Γκάλης κατηφορίζει στην Αθήνα για να γίνει παίκτης του Παναθηναικού. Όντας μέγας πόθος του προέδρου του ΠΑΟ, Παύλου Γιαννακόπουλου, φοράει τα πράσινα και γίνεται η βάση για το χτίσιμο της ομάδας. Στην πρώτη του σεζόν με το τριφύλλι στο στήθος, ο Νίκος Γκάλης είναι πρώτος σκόρερ και πασέρ του ευρωπαικού πρωταθλήματος και οδηγεί τον Παναθηναικό στο Final Four του Τελ Αβιβ, όπου ηττήθηκε από τον Ολυμπιακό. Τον Οκτώβριο του 1994 και μετά από μια “διαμάχη” με τον προπονητή της ομάδας Κώστα Πολίτη, ο Γκάλης αποφασίζει να μην συνεχίσει στον Παναθηναικό και ταυτόχρονα σταματά το μπάσκετ στα 37 του χρόνια.

11. Οι διακρίσεις του Νίκου Γκάλη είναι… αμέτρητες τόσο σε ατομικό όσο και ομαδικό επίπεδο. Αρκετά από τα ρεκόρ του μάλλον δεν πρόκειται να ξεπεραστούν ποτέ. Οπότε ας δούμε τι είπαν για αυτόν, άλλοι σπουδαίοι άνθρωποι του αθλήματος:

“Δεν περίμενα να βρω τέτοιο παίκτη στην Ευρώπη” – Michael Jordan

“Θα ήθελα να παίζω στην ίδια ομάδα μαζί του, απλά για να του δίνω τη μπάλα να σκοράρει” – Ντράζεν Πέτροβιτς

“Ο Ντράζεν είναι αδερφός μου, αλλά σαν καλύτερο Ευρωπαίο παίκτη για το 1987, ψήφισα τον Γκάλη” – Άτσο Πέτροβιτς, αδερφός του Ντράζεν και νυν προπονητής

“Έχω την αίσθηση πως αν ο Γκάλης θέλει να σκοράρει, θα το κάνει ό,τι και να επιχειρήσει ο αντίπαλός του. Είναι αποφασισμένος να επιτύχει πάντα” – Άρβιντας Σαμπόνις

“Έχω δει τον Γκάλη να κάνει πράγματα που δεν τα έχω δει ούτε στους Lakers ούτε στους Celtics” – Μπομπ ΜάκΑντου, ίσως ο καλύτερος Αμερικανός μπασκετμπολίστας που πέρασε από την Ευρώπη μαζί με τον Ντομινίκ Ουίλκινς

“Έχω δώσει συγκεκριμένες εντολές στους παίκτες μου για το πως να αμυνθούν απέναντι σε 4 παίκτες του Άρη. Όσον αφορά τον Γκάλη; Θα κάτσουμε κάτω και θα προσευχηθούμε” Βότσεκ Κρισοβσκι, προπονητής της ΤΣΣΚΑ Μόσχας

“Έχω δει πολλούς μεγάλους παίκτες απέναντι μου αλλά αυτά που έκανε ο Γκάλης σήμερα, τα κάνουν μόνο 2-3 παίκτες στον κόσμο” – Όντι Νόρις μετά από αγώνα Μπαρτσελόνα – ΆΡΗ τη σεζόν 87-88

“Υπάρχει μόνο ένας τρόπος για να σταματήσεις τον Γκάλη από το να σκοράρει: να τον κλείσεις στο ξενοδοχείο” Ρουντ Χαρεβαιν, προπονητής Μακάμπι Τελ Αβιβ