Skip to main content

Οδοντόκρεμα

Η ζωή ήταν δύσκολη για τα δόντια των αρχαίων Αιγυπτίων, εν μέρει γιατί το ψωμί τους περιείχε άμμο και χαλίκια εντός του, εκείνοι έκαναν όμως ό,τι μπορούσαν για τη στοματική υγιεινή. Κι έτσι στους πανάρχαιους τάφους οι αρχαιολόγοι έχουν βρει από οδοντογλυφίδες μέχρι και οδοντόπαστα, καθώς οι Αιγύπτιοι έδιναν ιδιαίτερο βάρος στο να κρατούν τα δόντια τους καθαρά και λευκά. Η μαγική συνταγή για τη λευκαντική οδοντόκρεμα αποτελούταν από μύρο, κελύφη αυγών, ελαφρόπετρα, στάχτη και οπλές βοδιών, αν και πάπυρος που χρονολογείται από τον 4ο αιώνα π.Χ. και θεωρείται η πρώτη γραπτή φόρμουλα οδοντόκρεμας του κόσμου εκσυγχρόνισε τη συνταγή: αλάτι, δυόσμο, αποξηραμένα λουλούδια και πιπέρι. Και βέβαια, από κοινού με τους Βαβυλώνιους, θεωρούνται οι εφευρέτες της οδοντόβουρτσας (από ξεφτισμένα άκρα ξύλινων κλαδιών)!

Η ζωή ήταν δύσκολη για τα δόντια των αρχαίων Αιγυπτίων, εν μέρει γιατί το ψωμί τους περιείχε άμμο και χαλίκια εντός του, εκείνοι έκαναν όμως ό,τι μπορούσαν για τη στοματική υγιεινή. Κι έτσι στους πανάρχαιους τάφους οι αρχαιολόγοι έχουν βρει από οδοντογλυφίδες μέχρι και οδοντόπαστα, καθώς οι Αιγύπτιοι έδιναν ιδιαίτερο βάρος στο να κρατούν τα δόντια τους καθαρά και λευκά. Η μαγική συνταγή για τη λευκαντική οδοντόκρεμα αποτελούταν από μύρο, κελύφη αυγών, ελαφρόπετρα, στάχτη και οπλές βοδιών, αν και πάπυρος που χρονολογείται από τον 4ο αιώνα π.Χ. και θεωρείται η πρώτη γραπτή φόρμουλα οδοντόκρεμας του κόσμου εκσυγχρόνισε τη συνταγή: αλάτι, δυόσμο, αποξηραμένα λουλούδια και πιπέρι. Και βέβαια, από κοινού με τους Βαβυλώνιους, θεωρούνται οι εφευρέτες της οδοντόβουρτσας

Ημερολόγιο

Ήταν και πάλι οι Αιγύπτιοι που έφτιαξαν το πρώτο καλεντάρι 365 ημερών. Το δικό τους ημερολόγιο δεν χωριζόταν βέβαια στις τυπικές τέσσερις εποχές που έχουμε σήμερα, αλλά σε τρεις περιόδους καλλιέργειας: πλημμύρα, καλλιέργεια και συγκομιδή. Οι εποχές τους χωρίζονταν σε 4 μήνες των 30 ημερών έκαστος, προσθέτοντας 5 ακόμα μέρες μεταξύ συγκομιδής και πλημμύρας για θρησκευτικούς εορτασμούς. Το ημερολόγιο ήταν για την κοινωνία αποφασιστικής σημασίας, καθώς έπρεπε πάση θυσία να προβλέπονται επακριβώς οι ετήσιες πλημμύρες του Νείλου, θέμα ζωτικό για τις σπορές και την επιβίωση του λαού. Μια απρόβλεπτη πλημμύρα σήμαινε καταστροφή των γεωργικών προϊόντων και τελικά λιμό…

Ήταν και πάλι οι Αιγύπτιοι που έφτιαξαν το πρώτο καλεντάρι 365 ημερών. Το δικό τους ημερολόγιο δεν χωριζόταν βέβαια στις τυπικές τέσσερις εποχές που έχουμε σήμερα, αλλά σε τρεις περιόδους καλλιέργειας: πλημμύρα, καλλιέργεια και συγκομιδή. Οι εποχές τους χωρίζονταν σε 4 μήνες των 30 ημερών έκαστος, προσθέτοντας 5 ακόμα μέρες μεταξύ συγκομιδής και πλημμύρας για θρησκευτικούς εορτασμούς. Το ημερολόγιο ήταν για την κοινωνία αποφασιστικής σημασίας, καθώς έπρεπε πάση θυσία να προβλέπονται επακριβώς οι ετήσιες πλημμύρες του Νείλου, θέμα ζωτικό για τις σπορές και την επιβίωση του λαού. Μια απρόβλεπτη πλημμύρα σήμαινε καταστροφή των γεωργικών προϊόντων και τελικά λιμό

Γραπτή γλώσσα

Η χρήση σχεδίων για τη διήγηση ιστοριών δεν ήταν φυσικά καινούρια ιστορία, καθώς αυτό έκανε και ο προϊστορικός άνθρωπος από το 30000 π.Χ. (όπως στα σπήλαια που βρέθηκαν στην ισπανική Αλταμίρα και στο γαλλικό Λασκό). Οι πρωτόγονες αυτές παραστάσεις εξελίχθηκαν βέβαια με τον χρόνο και έδωσαν έτσι τη θέση τους στις πρώτες γραπτές γλώσσες του κόσμου, που αναπτύχθηκαν όπως ξέρουμε στην Αίγυπτο και τη Μεσοποταμία. Αυτό που έκαναν οι Αιγύπτιοι και το σύστημα γραφής τους θεωρήθηκε γλώσσα (ενώ οι προϊστορικές παραστάσεις όχι) ήταν η χρήση των εικονογραμμάτων για να αντιπροσωπεύουν λέξεις (ήδη από το 6000 π.Χ.)! Αυτό οδήγησε στα γνωστά μας ιερογλυφικά, με την πληθώρα της χρήσης τους και τη διπλή άρθρωση που συναντάμε στις σύγχρονες γλώσσες να γεννά πράγματι τη γραφή: ένα σύμβολο μπορούσε να αντιπροσωπεύει αντικείμενο, ιδεόγραμμα, ήχο, ακόμα και φωνόγραμμα. Αργότερα προστέθηκαν κι άλλα στοιχεία στη γραπτή γλώσσα, περιλαμβάνοντας αλφαβητικούς χαρακτήρες που αντιπροσώπευαν συγκεκριμένους ήχους, κάτι που επέτρεψε τη γραφή

Η χρήση σχεδίων για τη διήγηση ιστοριών δεν ήταν φυσικά καινούρια ιστορία, καθώς αυτό έκανε και ο προϊστορικός άνθρωπος από το 30000 π.Χ. (όπως στα σπήλαια που βρέθηκαν στην ισπανική Αλταμίρα και στο γαλλικό Λασκό). Οι πρωτόγονες αυτές παραστάσεις εξελίχθηκαν βέβαια με τον χρόνο και έδωσαν έτσι τη θέση τους στις πρώτες γραπτές γλώσσες του κόσμου, που αναπτύχθηκαν όπως ξέρουμε στην Αίγυπτο και τη Μεσοποταμία. Αυτό που έκαναν οι Αιγύπτιοι και το σύστημα γραφής τους θεωρήθηκε γλώσσα (ενώ οι προϊστορικές παραστάσεις όχι) ήταν η χρήση των εικονογραμμάτων για να αντιπροσωπεύουν λέξεις (ήδη από το 6000 π.Χ.)! Αυτό οδήγησε στα γνωστά μας ιερογλυφικά, με την πληθώρα της χρήσης τους και τη διπλή άρθρωση που συναντάμε στις σύγχρονες γλώσσες να γεννά πράγματι τη γραφή: ένα σύμβολο μπορούσε να αντιπροσωπεύει αντικείμενο, ιδεόγραμμα, ήχο, ακόμα και φωνόγραμμα. Αργότερα προστέθηκαν κι άλλα στοιχεία στη γραπτή γλώσσα, περιλαμβάνοντας αλφαβητικούς χαρακτήρες που αντιπροσώπευαν συγκεκριμένους ήχους, κάτι που επέτρεψε τη γραφή

Τσίχλα

Τι θα κάναμε χωρίς τη βοήθεια της μέντας για να απαλλαγούμε από τα δύσοσμα πρωινά χνώτα; Και βέβαια είναι και πάλι οι Αιγύπτιοι που πρέπει να ευχαριστούμε για τη φρεσκάδα της αναπνοής! Είπαμε, η στοματική υγιεινή ήταν μεγάλο πράγμα για την αιγυπτιακή κοινωνία, καθώς το ψωμί τους διέλυε κυριολεκτικά το σμάλτο των δοντιών και έφερνε τον όλεθρο στο στόμα (οι πέτρες που χρησιμοποιούσαν για το άλεσμα του αλευριού άφηναν μικρά χαλίκια και άμμο στο ψωμί). Κι έτσι πλάι στην οδοντόβουρτσα και την οδοντόκρεμα, οι Αιγύπτιοι πιπιλούσαν τσίχλες για καθαρή αναπνοή, καθώς τα δύσοσμα χνώτα ήταν δείκτης χαμηλού εισοδήματος (και κατώτερης κοινωνικής τάξης)! Οι δικές τους τσίχλες βέβαια, σε σχήμα σφαιριδίου, περιείχαν μείγμα από λιβάνι, μύρο και κανέλα, το οποίο βραζόταν σε μέλι. Κι έτσι αντίο κακή αναπνοή…

Τι θα κάναμε χωρίς τη βοήθεια της μέντας για να απαλλαγούμε από τα δύσοσμα πρωινά χνώτα; Και βέβαια είναι και πάλι οι Αιγύπτιοι που πρέπει να ευχαριστούμε για τη φρεσκάδα της αναπνοής! Είπαμε, η στοματική υγιεινή ήταν μεγάλο πράγμα για την αιγυπτιακή κοινωνία, καθώς το ψωμί τους διέλυε κυριολεκτικά το σμάλτο των δοντιών και έφερνε τον όλεθρο στο στόμα (οι πέτρες που χρησιμοποιούσαν για το άλεσμα του αλευριού άφηναν μικρά χαλίκια και άμμο στο ψωμί). Κι έτσι πλάι στην οδοντόβουρτσα και την οδοντόκρεμα, οι Αιγύπτιοι πιπιλούσαν τσίχλες για καθαρή αναπνοή, καθώς τα δύσοσμα χνώτα ήταν δείκτης χαμηλού εισοδήματος (και κατώτερης κοινωνικής τάξης)! Οι δικές τους τσίχλες βέβαια, σε σχήμα σφαιριδίου, περιείχαν μείγμα από λιβάνι, μύρο και κανέλα, το οποίο βραζόταν σε μέλι.

Κλειδαριά

Η παλιότερη κλειδαριά που έχει ανακαλυφθεί μέχρι στιγμής ήταν ξύλινη, χρονολογείται τουλάχιστον από το 4000 π.Χ. και εντοπίστηκε σε αιγυπτιακό παλάτι. Δούλευε μάλιστα όπως ακριβώς και οι σημερινές, με κλειδί που άνοιγε αυτή και μόνο αυτή και καμιά άλλη! Το μόνο τους μειονέκτημα; Το θεόρατο μέγεθός τους, καθώς οι μεγαλύτερες που έχουν βρεθεί έφταναν σε μήκος 0,6 μέτρων. Οι Ρωμαίοι πάτησαν αργότερα πάνω στην αιγυπτιακή εφεύρεση ασφαλείας και έφτιαξαν τις πρώτες μεταλλικές κλειδαριές του κόσμου, αν και οι δικές τους δεν ήταν τόσο ασφαλείς όσο οι ξύλινες αιγυπτιακές, παρά το γεγονός ότι οι ρωμαϊκές ήταν θαμμένες μέσα στην πόρτα…

Η παλιότερη κλειδαριά που έχει ανακαλυφθεί μέχρι στιγμής ήταν ξύλινη, χρονολογείται τουλάχιστον από το 4000 π.Χ. και εντοπίστηκε σε αιγυπτιακό παλάτι. Δούλευε μάλιστα όπως ακριβώς και οι σημερινές, με κλειδί που άνοιγε αυτή και μόνο αυτή και καμιά άλλη! Το μόνο τους μειονέκτημα; Το θεόρατο μέγεθός τους, καθώς οι μεγαλύτερες που έχουν βρεθεί έφταναν σε μήκος 0,6 μέτρων. Οι Ρωμαίοι πάτησαν αργότερα πάνω στην αιγυπτιακή εφεύρεση ασφαλείας και έφτιαξαν τις πρώτες μεταλλικές κλειδαριές του κόσμου, αν και οι δικές τους δεν ήταν τόσο ασφαλείς όσο οι ξύλινες αιγυπτιακές, παρά το γεγονός ότι οι ρωμαϊκές ήταν θαμμένες μέσα στην πόρτα

Ξύρισμα/κούρεμα

Η εμφάνιση και η προσωπική υγιεινή ήταν αποφασιστικής σημασίας στην κοινωνία των αρχαίων Αιγυπτίων, γι’ αυτό και θεωρούνται εν πολλοίς ο πρώτος πολιτισμός που ενδιαφέρθηκε για το ξύρισμα! Η απαλλαγή από τις τρίχες του προσώπου ήταν απαραίτητη, κόβοντας κοντά τα μαλλιά και ξυρίζοντας το πρόσωπο συχνά, φτάνοντας αργότερα να ξεφορτώνονται όλες τις τρίχες του σώματος (εκτός από τα φρύδια), αντισταθμίζοντας τις χαμένες τρίχες του κεφαλιού με περούκες (στο ιερατείο αυτό, που ξύριζε όλο του το σώμα κάθε τρεις μέρες). Οι τρίχες στο σβέρκο θεωρούνταν μάλιστα αντιαισθητικές και ήταν σημάδι προσωπικής παραμέλησης (όπως και τα μακριά μαλλιά και το μούσι σήμαιναν χαμηλή εισοδηματική τάξη). Το ξύρισμα και η απαλλαγή από κάθε τρίχα δεν ήταν βέβαια μόνο για ωραιότερη εμφάνιση, καθώς το γουλί παντού σήμαινε μικρότερη εξάπλωση ψειρών και δερματικών παθήσεων. Όσο για το πώς γινόταν, εφάρμοζαν πολλές στρώσεις αποτριχωτικής κρέμας ή τις αφαιρούσαν τρίβοντας πάνω τους κοφτερές πέτρες, ενώ αργότερα κατέληξαν σε κοφτερή πέτρα προσα

Η εμφάνιση και η προσωπική υγιεινή ήταν αποφασιστικής σημασίας στην κοινωνία των αρχαίων Αιγυπτίων, γι’ αυτό και θεωρούνται εν πολλοίς ο πρώτος πολιτισμός που ενδιαφέρθηκε για το ξύρισμα! Η απαλλαγή από τις τρίχες του προσώπου ήταν απαραίτητη, κόβοντας κοντά τα μαλλιά και ξυρίζοντας το πρόσωπο συχνά, φτάνοντας αργότερα να ξεφορτώνονται όλες τις τρίχες του σώματος (εκτός από τα φρύδια), αντισταθμίζοντας τις χαμένες τρίχες του κεφαλιού με περούκες (στο ιερατείο αυτό, που ξύριζε όλο του το σώμα κάθε τρεις μέρες). Οι τρίχες στο σβέρκο θεωρούνταν μάλιστα αντιαισθητικές και ήταν σημάδι προσωπικής παραμέλησης (όπως και τα μακριά μαλλιά και το μούσι σήμαιναν χαμηλή εισοδηματική τάξη). Το ξύρισμα και η απαλλαγή από κάθε τρίχα δεν ήταν βέβαια μόνο για ωραιότερη εμφάνιση, καθώς το γουλί παντού σήμαινε μικρότερη εξάπλωση ψειρών και δερματικών παθήσεων. Όσο για το πώς γινόταν, εφάρμοζαν πολλές στρώσεις αποτριχωτικής κρέμας ή τις αφαιρούσαν τρίβοντας πάνω τους κοφτερές πέτρες, ενώ αργότερα κατέληξαν σε κοφτερή πέτρα προσα

Μπόουλινγκ

Ήταν σε οικισμό κάπου 90 χιλιόμετρα νότια του Καΐρου που χρονολογείται από τη ρωμαϊκή κατοχή της Αιγύπτου (2ος-3ος αιώνας μ.Χ.) που έφερε η αρχαιολογική σκαπάνη στο φως ένα δωμάτιο με μια σειρά διαδρόμων και με μπάλες διαφορετικών μεγεθών. Οι διάδρομοι είχαν μάλιστα ακριβείς και τις ίδιες πάντα διαστάσεις: 3,9 μέτρα μήκος και 20 εκατοστά πλάτος, φέροντας ένα τετράγωνο άνοιγμα στο κέντρο τους. Αντίθετα με το σύγχρονο μπόουλινγκ που ο παίκτης προσπαθεί να ρίξει τις κορύνες, οι Αιγύπτιοι της εποχής στόχευαν την τρύπα στο κέντρο του διαδρόμου. Οι αντίπαλοι στέκονταν στις δύο άκρες του διαδρόμου και προσπαθούσαν να βάλουν την μπάλα τους στην κεντρική τρύπα, κάνοντάς το με μπάλες διαφορετικών μεγεθών. Και βέβαια είχαν πάντα τη δυνατότητα να χτυπούν τις μπάλες του αντιπάλου για να ξεστρατίζουν από την πορεία τους…

Ήταν σε οικισμό κάπου 90 χιλιόμετρα νότια του Καΐρου που χρονολογείται από τη ρωμαϊκή κατοχή της Αιγύπτου (2ος-3ος αιώνας μ.Χ.) που έφερε η αρχαιολογική σκαπάνη στο φως ένα δωμάτιο με μια σειρά διαδρόμων και με μπάλες διαφορετικών μεγεθών. Οι διάδρομοι είχαν μάλιστα ακριβείς και τις ίδιες πάντα διαστάσεις: 3,9 μέτρα μήκος και 20 εκατοστά πλάτος, φέροντας ένα τετράγωνο άνοιγμα στο κέντρο τους. Αντίθετα με το σύγχρονο μπόουλινγκ που ο παίκτης προσπαθεί να ρίξει τις κορύνες, οι Αιγύπτιοι της εποχής στόχευαν την τρύπα στο κέντρο του διαδρόμου. Οι αντίπαλοι στέκονταν στις δύο άκρες του διαδρόμου και προσπαθούσαν να βάλουν την μπάλα τους στην κεντρική τρύπα, κάνοντάς το με μπάλες διαφορετικών μεγεθών. Και βέβαια είχαν πάντα τη δυνατότητα να χτυπούν τις μπάλες του αντιπάλου για να ξεστρατίζουν από την πορεία τους

Προφυλακτικό

Ω ναι, είναι και πάλι οι αρχαίοι Αιγύπτιοι που πρέπει να ευχαριστούμε για το ασφαλές σεξ! Ζωγραφική παράσταση που χρονολογείται από το 1350 π.Χ. παρουσιάζει άντρες που φορούν μια ειδική θήκη στα απόκρυφά τους, με τον ίδιο τρόπο που εφαρμόζονται τα σύγχρονα καουτσουκένια προφυλακτικά. Αν και η χρήση τους δεν ήταν τόσο για ασφαλές σεξ όσο για την υγιεινή των ανδρικών οργάνων: το υλικό προστάτευε την επίμαχη περιοχή από μολυσματικές ασθένειες, την ίδια στιγμή που είχε και μια σαφώς πιο πρακτική χρήση, να σταματά δηλαδή τα έντομα από το εισβάλουν εκεί κάτω! Οι αρχαιολόγοι υποθέτουν ότι η χρήση του προφυλακτικού πρέπει να είχε και άλλες λειτουργίες, όπως ας πούμε ότι ήταν μέρος τελετουργικού ή σύμβολο ανώτερης κοινωνικής τάξης, αν και δεν υπάρχουν μέχρι στιγμής αποδείξεις που να το υποστηρίζουν αυτό. Παρά ταύτα, ο σχεδιασμός και η καινοτομία στη χρήση των προφυλακτικών θυμίζει πολύ τα σημερινά προφυλακτικά, έστω κι αν η λειτουργία τους δεν ήταν η αντισύλληψη…

Ω ναι, είναι και πάλι οι αρχαίοι Αιγύπτιοι που πρέπει να ευχαριστούμε για το ασφαλές σεξ! Ζωγραφική παράσταση που χρονολογείται από το 1350 π.Χ. παρουσιάζει άντρες που φορούν μια ειδική θήκη στα απόκρυφά τους, με τον ίδιο τρόπο που εφαρμόζονται τα σύγχρονα καουτσουκένια προφυλακτικά. Αν και η χρήση τους δεν ήταν τόσο για ασφαλές σεξ όσο για την υγιεινή των ανδρικών οργάνων: το υλικό προστάτευε την επίμαχη περιοχή από μολυσματικές ασθένειες, την ίδια στιγμή που είχε και μια σαφώς πιο πρακτική χρήση, να σταματά δηλαδή τα έντομα από το εισβάλουν εκεί κάτω! Οι αρχαιολόγοι υποθέτουν ότι η χρήση του προφυλακτικού πρέπει να είχε και άλλες λειτουργίες, όπως ας πούμε ότι ήταν μέρος τελετουργικού ή σύμβολο ανώτερης κοινωνικής τάξης, αν και δεν υπάρχουν μέχρι στιγμής αποδείξεις που να το υποστηρίζουν αυτό. 

Πηγή