Οι θερμοκρασίες ανεβαίνουν, ο ήλιος καίει, αρχίζουμε να αισθανόμαστε ολοένα και περισσότερη κόπωση, περπατάμε, σκεφτόμαστε και μιλάμε σαν να είμαστε σε λήθαργο, αλλά γιατί; Υπάρχει επιστημονικός λόγος που η ζέστη μας κάνει πράγματι να νιώθουμε σαν να βρισκόμαστε σε λήθαργο, τουλάχιστον κατά την πρώτη περίοδο προσαρμογής στις αυξημένες θερμοκρασίες.
«Όταν ο καιρός γίνεται πιο θερμός, πολλοί αρχίζουν να αισθάνονται λιγότερο παραγωγικοί» εξηγεί η δρ. Nancy Molitor, αναπληρώτρια καθηγήτρια ψυχιατρικής και συμπεριφορικών επιστήμων στη σχολή ιατρικής Northwestern University Feinberg.
Γιατί λοιπόν οι ρυθμοί των καθημερινών μας δραστηριοτήτων «πέφτουν» όταν οι μέρες μεγαλώνουν και είναι ζεστές; Η απάντηση είναι περίπλοκη και σχετίζεται με την εσωτερική ρύθμιση της θερμοκρασίας, την αντίδραση μας στο φυσικό φως αλλά και άλλους παράγοντες. Ωστόσο, αυτοί οι λόγοι δεν αρκούν ώστε να προκαλέσουν μόνιμο αίσθημα κόπωσης.
Οι άνθρωποι έχουν εσωτερικό σύστημα ρύθμισης της θερμοκρασίας. Έτσι, ιδρώνουμε, τρέμουμε, «ανεβάζουμε» πυρετό. Και η ρύθμιση της θερμοκρασίας απαιτεί ενέργεια. Είναι μια σύνθετη εξισορρόπηση ορμονών και μεταβολισμού που χρειάζεται ενέργεια, η οποία πηγάζει από τη γλυκόζη.
Οποιαδήποτε δραστηριότητα κάνουμε σε υψηλές θερμοκρασίες, αποτελεί άσκηση για τον οργανισμό αφού το σώμα μας εξαντλεί τα αποθέματα γλυκόζης για να μας διατηρήσει σε δροσερή θερμοκρασία.
Οι υψηλές θερμοκρασίες μας κουράζουν περισσότερο, καθώς ξοδεύουμε περισσότερους εσωτερικούς πόρους για να διατηρήσουμε κανονική θερμοκρασία. «Η εκτεταμένη έκθεση στον ήλιο μπορεί να προκαλέσει αφυδάτωση, που ενισχύει το λήθαργο που αισθανόμαστε», σύμφωνα με τη δρ. Molitor. Η αλήθεια είναι ότι προσαρμοζόμαστε αρκετά γρήγορα στην υψηλή θερμοκρασία και επομένως αυτό το φαινόμενο δεν μας φαίνεται τόσο έντονο μετά από μια ή δυο εβδομάδες.
Το καλοκαίρι μπορεί να μας κάνει να αναλώνουμε περισσότερη ενέργεια αλλά το χειμώνα είμαστε περισσότερο παραγωγικοί. Σύμφωνα με μελέτες, όταν βρέχει οι εργαζόμενοι παραμένουν περισσότερες ώρες στο γραφείο και παρατηρείται αύξηση της παραγωγικότητάς τους, ενώ αυτό δεν συμβαίνει τις ηλιόλουστες μέρες.
Έρευνες έχουν δείξει ότι τείνουμαι να αποφασίζουμε γρήγορα και στοχευμένα, όταν βρισκόμαστε σε χαμηλές θερμοκρασίες. Όταν αυξάνεται η θερμοκρασία τείνουμε να προσεγγίζουμε λάθος τις καταστάσεις.
Όσον αφορά τον ύπνο, εάν η θερμοκρασία του καλοκαιριού σας προκαλεί υπνηλία ή θέλετε να κοιμάστε και να ξυπνάτε πιο νωρίς τους καλοκαιρινούς μήνες, αυτό οφείλεται στην ενέργεια σας αλλά συγχρόνως και στην αντίδραση του οργανισμού στις αλλαγές του φωτός. «Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι η αύξηση της φωτεινότητας διαταράσσει την παραγωγή μελατονίνης, το οποίο συνεισφέρει στην κούραση».
Οι ειδικοί δίνουν έναν πιο επιστομονικό όρο για την…τεμπελιά. Πολλοί πάσχουν από εποχιακή κατάθλιψη. «Όσοι πάσχουν από αυτό, αισθάνονται καλύτερα όταν παραμένουν σε εσωτερικό χώρο κατά τη διάρκεια της μέρας και αποφεύγουν την άμεση έκθεση στον ήλιο».
Εάν είχατε κατάθλιψη από πριν, πιθανότατα γνωρίζετε ότι το να έχετε και να διατηρείτε μια σταθερή ρουτίνα, είναι συχνά το κλειδί για την εξάλειψη των συμπτωμάτων. Αλλά κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, η ρουτίνα βγαίνει από το παράθυρο – και αυτή η διαταραχή μπορεί να είναι αγχωτική. Αν έχετε παιδιά στο δημοτικό, αντιμετωπίζετε ξαφνικά την προοπτική να τα κρατάτε διαρκώς αποσχολημένα, καθημερινά. Εάν τα παιδιά σας είναι στο πανεπιστήμιο, μπορείτε να τα βρείτε ξαφνικά – μαζί με τα πράγματα τους- πίσω στο σπίτι μετά από εννέα μήνες απουσίας. Οι διακοπές μπορούν να διαταράξουν την εργασία σας, τον ύπνο και τις διατροφικές συνήθειες – όλα αυτά μπορούν να συμβάλουν στη θερινή κατάθλιψη.
Δείτε το κι αλλιώς, μπορεί να βρισκόμαστε στη μέση του καλοκαιριού, αλλά υπάρχουν υπερβολικά πολλά πράγματα να κάνετε για να διασκεδάσετε! Από το να φύγετε ένα διήμερο και ν’αποδράσετε με ένα ελαφρύ back pack μέχρι να καλέσετε στην ταράτσα του σπιτιού σας φίλους, να πάτε σε θερινό και ν’απολαύσετε τ’ αστέρια, να βουτήξετε και να τα ξεχάσετε όλα, ν’απολαύσετε beach parties και η λίστα δε σταματάει…!
