Το πρωινό ξυπνητήρι είναι για πολλούς ο χειρότερος εχθρός της ημέρας. Κι ενώ χιλιάδες άνθρωποι πατούν καθημερινά το πολυαγαπημένο κουμπί “snooze” (αναβολή), οι ειδικοί προειδοποιούν: αυτή η συνήθεια ίσως μας κάνει περισσότερο κακό παρά καλό.
Η λειτουργία snooze προσφέρει μικρά «διαλείμματα» ύπνου, συνήθως των 5-10 λεπτών, πριν ξαναχτυπήσει το ξυπνητήρι. Παρόλο που αυτή η μικρή παράταση μπορεί να φαίνεται ανακουφιστική, οι επιστήμονες του ύπνου υποστηρίζουν πως στην πραγματικότητα αποδιοργανώνει τον φυσικό κύκλο ύπνου-αφύπνισης και επιβαρύνει τον εγκέφαλο.
Όταν ξαναπέφτουμε για ύπνο μετά το πρώτο χτύπημα του ξυπνητηριού, ο εγκέφαλος εισέρχεται σε νέο κύκλο ύπνου, ο οποίος όμως διακόπτεται απότομα λίγα λεπτά αργότερα. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να νιώθουμε ακόμα πιο κουρασμένοι, με θολό μυαλό και βαρύ σώμα – ένα φαινόμενο γνωστό ως «αδράνεια ύπνου» (sleep inertia).
Παρά τις συστάσεις, το snooze παραμένει εξαιρετικά δημοφιλές. Γιατί; Η απάντηση βρίσκεται σε έναν συνδυασμό βιολογικών και ψυχολογικών παραγόντων. Πολλοί άνθρωποι δεν κοιμούνται επαρκώς, κάτι που καθιστά την πρωινή έγερση ιδιαίτερα δύσκολη. Επιπλέον, η πίεση της καθημερινότητας και η έλλειψη κινήτρων μετατρέπουν το ξύπνημα σε μία μικρή εσωτερική μάχη.
Οι ειδικοί προτείνουν εναλλακτικές λύσεις αντί για snooze: καθιέρωση σταθερού ωραρίου ύπνου, έκθεση στο φυσικό φως το πρωί, ήπια άσκηση και αποφυγή οθονών πριν τον ύπνο. Επίσης, ένα έξυπνο ξυπνητήρι που βασίζεται σε κύκλους ύπνου μπορεί να κάνει τη διαφορά.
Η μάχη με το πρωινό ξυπνητήρι ίσως είναι τελικά μάχη με τον ίδιο μας τον εαυτό. Το snooze μπορεί να μοιάζει με μικρή νίκη, αλλά μας στερεί τη δύναμη της πραγματικής ανάκαμψης και ενέργειας.