Οι σκνίπες και τα κουνούπια μάς επισκέπτονται συχνά το καλοκαίρι και γίνονται αιτία να χαλάσουν τα βράδια μας αλλά και ο ύπνος μας.
Τρέφονται με το νέκταρ των λουλουδιών, αλλά τα θηλυκά, την εποχή της αναπαραγωγής τους, επειδή χρειάζονται αίμα για την ανάπτυξη των αβγών τους, τσιμπούν ανθρώπους και ζώα. Όμως μαζί με το σάλιο τους μεταφέρουν παράσιτα ή και ιούς.
Έτσι, αν είναι μολυσμένα και ανάλογα με το είδος τους, μπορεί να μεταδώσουν διάφορα νοσήματα. Τα τελευταία χρόνια, στην Ελλάδα έχουν καταγραφεί κρούσματα λοίμωξης από τον ιό του Δυτικού Νείλου και, πιο σπάνια, ελονοσίας.
Το τσίμπημα του κουνουπιού όμως δεν αποκλείεται να προκαλέσει και τοπικές αντιδράσεις.
Οι πρώτες βοήθειες
Τις περισσότερες φορές, δεν χρειάζεται κάποια ειδική αγωγή, αρκεί να πλύνουμε την περιοχή με νερό και σαπούνι όσο το δυνατόν συντομότερα. Ένα επίθεμα με πάγο τυλιγμένο σε πανί μπορεί να βοηθήσει στη μείωση του οιδήματος.
Αν ο κνησμός είναι έντονος, η λήψη ενός αντιισταμινικού από το στόμα ή μια τοπική κορτιζονούχα αλοιφή θα βοηθήσουν.
Δεν ξύνουμε την περιοχή γιατί ενδέχεται να μολυνθεί – το ξύσιμο των βλαβών μπορεί να οδηγήσει σε δευτεροπαθή λοίμωξη της διαβρωμένης επιδερμίδας από στρεπτόκοκκο της ομάδας Α ή χρυσίζοντα σταφυλόκοκκο.
Τι να κάνουμε για να αποφύγουμε τα κουνούπια
- Προσέχουμε κατά τις σηµαντικότερες ώρες έκθεσης στα τσιµπήµατα: Τα περισσότερα είδη κουνουπιών που µεταφέρουν τον ιό του Δυτικού Νείλου τσιµπούν από το σούρουπο µέχρι το χάραµα.
- Φοράμε κατάλληλα ενδύµατα: Προτιμάμε ρούχα που καλύπτουν όσο περισσότερο γίνεται το σώµα μας (π.χ., μπλούζες και φορέματα με µακριά µανίκια και παντελόνια). Πιο αποτελεσµατικά είναι τα ανοιχτόχρωµα και τα φαρδιά.
- Κάνουμε συχνά λουτρά καθαριότητας: Έτσι, απομακρύνουμε τον ιδρώτα, ο οποίος προσελκύει τα κουνούπια.
Τι να προσέχουμε όταν χρησιμοποιούμε εντομοαπωθητικό σώματος
- Δεν το βάζουμε πάνω σε ερεθισμένο δέρμα, σημεία με αμυχές ή τραύματα.
- Φροντίζουμε να μην έρθει σε επαφή με τα μάτια και το στόμα μας.
- Δεν το εφαρμόζουμε στο δέρμα κάτω από τα ρούχα μας.
- Δεν το απλώνουμε στα χέρια (παλάμες) των παιδιών.
- Έγκυοι, θηλάζουσες και παιδιά πρέπει να συμβουλεύονται το γιατρό τους.
- Το ξεπλένουμε καθημερινά με νερό και σαπούνι.
Μέτρα πρόληψης στο σπίτι
- Τοποθετούμε σε παράθυρα, μπαλκονόπορτες και άλλα ανοίγµατα (π.χ., σε αεραγωγούς τζακιού) σήτες που εµποδίζουν τη δίοδο των κουνουπιών και φροντίζουμε κάθε χρόνο για τη συντήρησή τους.
- Χρησιμοποιούμε ανεμιστήρες και κλιματιστικά. Ο δροσερός αέρας µειώνει τη δραστηριότητα των κουνουπιών, αλλά δεν τα σκοτώνει, ενώ οι ανεµιστήρες (ιδίως οροφής) δυσκολεύουν γενικά τα έντοµα να μας προσεγγίσουν.
- Απομακρύνουμε από λεκάνες, βάζα, γλάστρες, παλιά λάστιχα, υδρορροές και άλλα μέρη του κήπου ή της βεράντας το στάσιµο νερό ώστε να μην αφήνουν εκεί τα αβγά τους. Να σηµειωθεί ότι ακόµα και το έδαφος που παραµένει για µεγάλα διαστήµατα υγρό µπορεί να αποτελέσει σηµείο εναπόθεσης αβγών.
- Σκεπάζουμε τα αντικείμενα όπου έχει λιμνάσει νερό. Για παράδειγμα, φροντίζουμε ώστε κουβάδες, καρότσια και δοχεία να φυλάσσονται γυρισμένα ανάποδα ή καλυμμένα.
- Δεν αφήνουμε να συσσωρεύονται λύματα, νερά αποχέτευσης κ.λπ.
- Αν έχουμε γρασίδι, το κουρεύουμε συχνά και καλά. Το ίδιο κάνουμε με τις φυλλωσιές και τους θάμνους (σηµεία όπου βρίσκουν καταφύγιο ενήλικα κουνούπια).
- Χρησιμοποιούμε για το φωτισµό εξωτερικών χώρων λαµπτήρες κίτρινου χρώµατος, οι οποίοι προσελκύουν λιγότερα έντομα.
- Αντικαθιστούμε σπασμένους και χαλασμένους σωλήνες με διαρροές.
- Καλύπτουμε ή απομακρύνουμε παλιά λάστιχα που μαζεύουν νερό.
- Καθαρίζουμε τις υδρορροές από τα φύλλα.
- Προτιμάμε να ποτίζουμε το πρωί.
Η Τάνια Βλαδένη είναι δερματολόγος, αφροδισιολόγος, MD, PhD, διευθύντρια Πανεπιστημιακής Κλινικής νοσοκομείου «Ανδρέας Συγγρός»