Ακόμα και οι λίγες νυχτερινές βάρδιες μπορεί να βγάλουν το σώμα σας εκτός ισορροπίας, επηρεάζοντας λειτουργίες που ρυθμίζουν τα επίπεδα του σακχάρου στο αίμα, τον ενεργειακό μεταβολισμό και τη φλεγμονή σύμφωνα με την επιστημονική μελέτη ερευνητών από το Washington State University.

«Υπάρχουν διαδικασίες που συνδέονται με το βιολογικό ρολόι και ειδοποιούν τον εγκέφαλο πότε είναι μέρα και πότε νύχτα. Άλλες διαδικασίες συμβαίνουν κατά την διάρκεια της ημέρας και άλλες την νύχτα. Όταν οι εσωτερικοί ρυθμοί είναι απορρυθμισμένοι, το σώμα καταπονείται και αυτό μπορεί να έχει μακροπρόθεσμες επιπτώσεις για την υγεία» αναφέρει ο Δρ. Hans Van Dongen, καθηγητής στο College of Medicine του Washington State University.

Σύμφωνα με τον ίδιο, η εν λόγω μελέτη δείχνει ότι αυτοί οι διαταραγμένοι ρυθμοί μπορούν να παρατηρηθούν σε μόλις τρεις ημέρες, γεγονός που υποδηλώνει ότι είναι δυνατή η έγκαιρη παρέμβαση για την πρόληψη δυσμενών επιπτώσεων, όπως ο διαβήτης και η παχυσαρκία, που έχουν συνδεθεί στο παρελθόν με τα ακανόνιστα ωράρια εργασίας.

Η παρέμβαση αυτή είναι επίσης κομβικής σημασίας για την μείωση του κινδύνου καρδιακής νόσου και εγκεφαλικού, που είναι συνήθως υψηλότερους για όσο εργάζονται το βράδυ.

Πώς επηρεάζουν οι νυχτερινές βάρδιες το σώμα

Οι ερευνητές διεξήγαγαν ένα ελεγχόμενο εργαστηριακό πείραμα με εθελοντές που τέθηκαν σε προσομοιωμένα προγράμματα βραδινής ή πρωινής βάρδιας για τρεις ημέρες.

Μετά την τελευταία τους βάρδια, οι συμμετέχοντες έμειναν ξύπνιοι για 24 ώρες υπό σταθερές συνθήκες φωτισμού, θερμοκρασίας, στάσης και πρόσληψης τροφής για να μετρήσουν τους εσωτερικούς βιολογικούς τους ρυθμούς χωρίς εξωτερικές επιρροές.

Δείγματα αίματος λήφθηκαν ανά τακτά χρονικά διαστήματα καθ’ όλη τη διάρκεια του 24ώρου και αναλύθηκαν για τον εντοπισμό πρωτεϊνών που υπάρχουν στα κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος.

Ορισμένες πρωτεΐνες, σύμφωνα με τους ερευνητές, είχαν ρυθμούς στενά συνδεδεμένους με το κύριο βιολογικό ρολόι, το οποίο κρατά το σώμα σε ένα 24ωρο ρυθμικό πρόγραμμα. Το βιολογικό ρολόι φάνηκε να αντέχει διαφορετικά χρονοδιαγράμματα βάρδιων, επομένως αυτοί οι συγκεκριμένοι ρυθμοί πρωτεΐνης δεν άλλαξαν πολύ κατά την νυχτερινή βάρδια.

Ωστόσο, η πλειονότητα των άλλων πρωτεϊνών είχε ρυθμούς που άλλαξαν σημαντικά μεταξύ των εθελοντών της νυχτερινής βάρδιας σε σύγκριση με τους εργαζόμενους στην πρωινή.

Ειδικότερα, εξετάζοντας τις πρωτεΐνες που εμπλέκονται στη ρύθμιση της γλυκόζης, οι ερευνητές παρατήρησαν μια σχεδόν πλήρη αντιστροφή των ρυθμών γλυκόζης στους συμμετέχοντες στη νυχτερινή βάρδια.

Επιπλέον, ανέφεραν ότι οι διαδικασίες που εμπλέκονται στην παραγωγή και την ευαισθησία της ινσουλίνης, οι οποίες συνήθως λειτουργούν παράλληλα για να διατηρούν τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα υπό έλεγχο, δεν λειτουργούσαν πλέον μαζί στους συμμετέχοντες στη νυχτερινή βάρδια.

«Αυτό που είδαμε είναι ότι μπορούμε πραγματικά να βρούμε διαφορές στα μοριακά μοτίβα μεταξύ εθελοντών με κανονικά προγράμματα και εκείνων με χρονοδιαγράμματα που δεν ευθυγραμμίζονται σωστά με το βιολογικό τους ρολόι», αναφέρουν χαρακτηριστικά οι ερευνητές.

“Είναι η πρώτη φορά που οι εν λόγω συνέπειες χαρακτηρίζονται σε μοριακό επίπεδο και με ελεγχόμενο τρόπο” καταλήγουν.

Τα ευρήματά τους έχουν δημοσιευθεί στο Journal of Proteome Research.