Όλοι έχουμε στο μυαλό μας πώς φαίνεται ο επιχείλιος έρπης: μικρές φυσαλίδες στην περιοχή των χειλιών που σπάνε και αφήνουν μια ανοιχτή πληγή για αρκετές ημέρες μέχρι να κλείσει και να εμφανιστεί και πάλι την επόμενη φορά που θα εκτεθούμε πολύ στον ήλιο, θα περάσουμε έντονο στρες ή θα πέσει το ανοσοποιητικό μας εξαιτίας μιας ασθένειας.

Σε τι οφείλεται ο επιχείλιος έρπης;

Ο επιχείλιος έρπης προκαλείται σχεδόν κατ’ αποκλειστικότητα από τον HSV-1, τον ιό του απλού έρπη (τύπος 1), ενώ σπάνια μπορεί να οφείλεται και στον ιό του έρπη των γεννητικών οργάνων HSV-2 (τύπος 2). Αντίθετα, είναι πολύ πιο συχνό το ενδεχόμενο να δούμε τον ιό 1, του επιχείλιου, να είναι η αιτία πίσω από την πρόκληση του έρπη των γεννητικών οργάνων. Έτσι, κατανοούμε ότι ο επιχείλιος οφείλεται σε έναν ιό που υπάρχει στον οργανισμό και υποτροπιάζει σε τακτά χρονικά διαστήματα, κάθε φορά που το ανοσοποιητικό μας είναι αδύναμο, για παράδειγμα, επειδή περνάμε κάποια ασθένεια, έχουμε ορμονικές μεταβολές, βιώνουμε μια περίοδο έντονου στρες ή εκτεθήκαμε για πολλές ώρες στον ήλιο χωρίς αντηλιακή προστασία στα χείλη.

Πώς θα τον αντιληφθούμε

Οι βλάβες του επιχείλιου έρπη συνήθως ξεκινούν με ένα αίσθημα μυρμηγκιάσματος, κνησμού ή καύσου στην περιοχή των χειλιών. Μέσα στις επόμενες 48 ώρες εμφανίζονται μία ή περισσότερες επώδυνες φουσκάλες, με υγρό στο εσωτερικό τους, που γρήγορα σπάνε για να αφήσουν στη θέση τους μια ανοιχτή πληγή στην περιοχή γύρω από το στόμα, μέσα σε αυτό ή, σπανιότερα, και σε άλλα σημεία του προσώπου. Οι βλάβες αυτές συνήθως αρχίζουν να υποχωρούν εντός δέκα ημερών από την εκδήλωσή τους, αλλά είναι μεταδοτικές και συχνά αρκετά επώδυνες όσο διαρκεί ο χρόνος επούλωσής τους.

Ένας εξαιρετικά μεταδοτικός ιός

Οι βλάβες που προκαλεί ο έρπης είναι μεταδοτικές από τη στιγμή που θα νιώσουμε για πρώτη φορά τα συμπτώματα του μουδιάσματος και του πόνου αλλά και από όταν εμφανιστούν οι βλάβες στο πρόσωπό μας μέχρι και την πλήρη επούλωσή τους. Αυτό σημαίνει ότι ο έρπης μπορεί εύκολα να μεταδοθεί τόσο σε άλλους ανθρώπους όσο και σε άλλα μέρη του σώματός μας.

Έτσι, είναι σημαντικό να φροντίζουμε να τηρούμε όλους τους κανόνες υγιεινής ώστε να αποφύγουμε τον κίνδυνο της εξάπλωσης.

Θα πρέπει να πλένουμε τα χέρια μας με σαπούνι και νερό κάθε φορά που αγγίζουμε τις βλάβες, επίσης αποφεύγουμε τα φιλιά όσο οι βλάβες είναι ενεργές. Ειδικά όταν ερχόμαστε σε επαφή με μωρά, οφείλουμε να είμαστε ιδιαίτερα προσεκτικοί γιατί ο έρπης μπορεί να είναι πολύ επικίνδυνος για τα νεογνά.

Πώς κολλάμε τον ιό

Οι περισσότεροι άνθρωποι εκτίθενται στον ιό όταν είναι παιδιά μετά από στενή δερματική επαφή, όπως το φιλί, η χρήση κοινών μαχαιροπίρουνων ή ποτηριών, κραγιόν κ.λπ. Στη συνέχεια, ο ιός παραμένει στον οργανισμό μας, φωλιάζοντας στο δέρμα μας για όλη τη διάρκεια της ζωής μας και εκδηλώνεται όταν το ευνοούν οι συνθήκες.

Τρόποι αντιμετώπισης

Εφόσον γνωρίζουμε ότι έχουμε τον ιό, καλό είναι να εφοδιάσουμε το ντουλάπι του μπάνιου μας με αντιικές κρέμες ή τζελ που θα προμηθευτούμε από το φαρμακείο για να τις χρησιμοποιήσουμε αμέσως μόλις νιώσουμε τα προειδοποιητικά συμπτώματα ή δούμε τον έρπη να εμφανίζεται. Επίσης, υπάρχουν αυτοκόλλητα patches εμπλουτισμένα με αντιικά που προστατεύουν το δέρμα καθώς γιατρεύεται και βελτιώνουν αισθητικά την όψη των βλαβών, κάνοντάς τες λιγότερο ορατές και εκτεθειμένες.

Ο δερματολόγος θα μας συστήσει αντιικά δισκία, λοσιόν με ξηραντική δράση που χρησιμοποιείται τοπικά και επουλωτικές κρέμες στη φάση που οι βλάβες έχουν πλέον «ξεραθεί».

Επιχείλιος έρπης: Τι πρέπει να κάνουμε

– Να αποφεύγουμε οτιδήποτε προκαλεί την εμφάνιση των βλαβών, όπως σολάριουμ ή ηλιοθεραπεία.
– Να χρησιμοποιούμε αντηλιακό στικ για τα χείλη (με δείκτη προστασίας από 15 και πάνω) όταν πρόκειται να εκτεθούμε στον ήλιο.
– Να παίρνουμε παυσίπονα (παρακεταμόλη ή ιβουπροφαίνη) για να ανακουφιστούμε από τον πόνο και το πρήξιμο.
-Να πίνουμε άφθονα υγρά.

Επιχείλιος έρπης: Τι δεν πρέπει να κάνουμε

– Προσέχουμε να μην αγγίζουμε τις βλάβες και, αν χρειαστεί να το κάνουμε, φροντίζουμε να πλένουμε τα χέρια μας πριν και μετά.
– Δεν τρίβουμε την κρέμα πάνω στην πληγή, αλλά την ταμπονάρουμε απαλά στην πάσχουσα περιοχή.
– Αποφεύγουμε όξινες ή αλμυρές τροφές, γιατί ενδεχομένως επιδεινώνουν την κατάσταση.

Ευπαθείς ομάδες, όπως νεογέννητα μωρά, γυναίκες σε κατάσταση εγκυμοσύνης και άτομα με εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα, εάν εμφανίσουν έρπη, καλό είναι να απευθυνθούν σε κάποιο νοσοκομείο για να λάβουν συμβουλές ή εξειδικευμένη θεραπεία.

Όσο πιο γρήγορα ξεκινήσουμε τη θεραπεία για τον επιχείλιο έρπη τόσο πιο καλά και άμεσα αποτελέσματα θα δούμε.

// Ευχαριστούμε για τη συνεργασία τη δρα Κατερίνα Λαμπρινοπούλου, δερματολόγο-αφροδισιολόγο.