Κόβεις το πρωί εισιτήριο στο τρένο και μαζί με την διαδρομή, νιώθεις ότι σου προσφέρεται δωρεάν και μία … παράσταση που δεν ζήτησες. Κάτι σαν 2 σε 1, που όμως δεν έχει στόχο ούτε την ψυχαγωγία ούτε την διασκέδασή σου. Αντίθετα. Πρόκειται για μία παράσταση που απευθύνεται στο φιλότιμο και στο συναίσθημά σου. Ο λόγος για όλους αυτούς τους φτωχοδιάβολους που περιδιαβαίνουν καθημερινά από τους συρμούς των τρένων και του μετρό και σου ζητούν “να μην τους εγκαταλείψεις”.
Σε μία χώρα που μαστίζεται από την κρίση και την ανασφάλεια οι έρευνες δείχνουν ότι ανάμεσα στους δείκτες που αυξάνονται στο λαϊκό συναίσθημα είναι και ο δείκτης της φιλοτιμίας. Και κατά πως φαίνεται οι κατά σύστημα επαίτες το γνωρίζουν αυτό καλά. Ανάμεσά τους υπάρχει πάντα περίπτωση να συναντήσεις κάποιον που έχει πραγματικά ανάγκη, αφού πράγματι οι συνθήκες ανεργίας κι ανέχειας είναι γεγονός αναμφίβολο. Στις καθημερινές μου διαδρομές με τα μέσα σταθερής τροχιάς, παρατηρώ ότι ακόμη κι αυτή την πιθανότητα που ελλοχεύει ως “τύψη συνείδησης” μέσα μας (η σκέψη, δηλαδή, ότι απέναντί σου μπορεί να στέκεται όντως ένας άνθρωπος που έχει πραγματικά ανάγκη) έχει μετουσιωθεί σε “ατάκα” ικεσίας. Άκουσα αρκετές φορές γέροντα που ζητιανεύει καθημερινά στα τρένα να στέκεται πάνω από τους αναποφάσιστους “ευεργέτες” και να τους λέει: Αν σας λέω ψέμματα ας τιμωρήσει ο Θεός εμένα. Αν όμως έχω ανάγκη μη μου γυρίσετε την πλάτη και πάρετε την αμαρτία εσείς”.
Η επαιτεία στην Αθήνα έχει πλέον κάτι από … performance. Ο πρωταγωνιστής κάνει “είσοδο” στο παλκοσένικο (βαγόνι συνήθως) και βγάζει στο χέρι τα “σύνεργα”: άλλοτε δύο στυλό, που γράφουν τρία χρώματα (ποτέ δεν κατάλαβα γιατί επιλέγουν όλοι αυτά τα στυλό), άλλοτε ένα δημοσίευμα εφημερίδας που γράφει γιά μία περιπέτεια υγείας κάποιου κι άλλοτε ένα χαρτί γιατρού. Κι έπειτα αρχίζει με φωνή σπασμένη από τη συγκίνηση τον μονόλογο.
Αληθινοί ή κάλπικοι οι φτωχοδιάβολοι των τρένων, το μόνο σίγουρο είναι πως πετυχαίνουν με ακρίβεια καθημερινά ένα πράγμα: να βάζουν μία σταθερά γκρίζα πινελιά στις διαδρομές μας και να αναμοχλεύουν στο μυαλό των περισσοτέρων την ανάγκη της αλληλεγγύης και της προσφοράς.
Μ.Κ.
Διαβάστε ακόμη:
