Ο άνθρωπος που σκάρωσε τον Σαρλό, τον πρώτο αναγνωρίσιμο χαρακτήρα του σινεμά!
Ο (σερ) Τσαρλς Σπένσερ Τσάπλιν γεννιέται στο Λονδίνο της Αγγλίας στις 16 Απριλίου 1889, με την ιστορία της ζωής του να συνοψίζει τη ρήση «από τα αλώνια στα σαλόνια»: ο αλκοολικός του πατέρας εγκαταλείπει τη μητέρα του, αυτόν και τον ετεροθαλή αδελφό του Σίντνεϊ λίγο μετά τη γέννα του.
Τα παιδιά μεγαλώνουν λοιπόν με τη μητέρα, καλλιτέχνιδα του βοντβίλ (γνωστή ως Lily Harley), χτυπημένα από τη φτώχεια και την ανέχεια. Εκείνη μπαινοβγαίνει στα άσυλα φρενοβλαβών, χάνοντας τελικά τη μελωδική φωνή της, τα παιδιά σε ορφανοτροφεία και ο πατέρας παραμένει άφαντος από τη ζωή τους…
Οπλισμένος με το φυσικό του ταλέντο αλλά και την αγάπη που του εμφύσησε η μητέρα του για τα θεάματα, ο Τσάπλιν βάζει σκοπό να τα καταφέρει στη showbiz: το 1897, χρησιμοποιώντας τις διασυνδέσεις της μητέρας του εξασφαλίζει θέση σε μουσικο-χορευτική παράσταση, με έναν θίασο γνωστό ως Eight Lancashire Lads. Το νούμερο είναι ωστόσο μικρό και όχι ιδιαίτερα επικερδές για τον ίδιο, αναγκάζοντας τον πάντα πολυμήχανο Τσάπλιν να κάνει ό,τι μπορεί για να επιβιώσει.
«Έχω υπάρξει εφημεριδοπώλης, τυπογράφος, κατασκευαστής παιχνιδιών, βοηθός γιατρού και πολλά ακόμη, στις επαγγελματικές μου αυτές παρεκβάσεις δεν έχασα ωστόσο ποτέ τον απόλυτο στόχο μου να γίνω ηθοποιός», θα πει ο σερ Τσάπλιν χρόνια αργότερα.
Τελικά, κάποια στιγμή παρουσιάστηκε η ευκαιρία που έψαχνε και ο Τσάρλι κάνει το ντεμπούτο του στη σκηνή σε ανέβασμα του Σέρλοκ Χολμς. Σειρά είχε κατόπιν ο περιπλανώμενος θίασος βοντβίλ Casey’s Court Circus, ενώ το 1908 θα βρει τον Τσάπλιν να δουλεύει στα νούμερα παντομίμας της ομάδας του Fred Karno, με τον νεαρό κωμικό να καταφέρνει να κάνει το πρώτο του όνομα ως μέθυσος στο νούμερο «A Night in an English Music Hall».
Με τον θίασο του Karno, ο Τσάπλιν θα κάνει το πρώτο του ταξίδι στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού, όπου και θα μπει στο στόχαστρο του κινηματογραφικού παραγωγού Μακ Σένετ, του «βασιλιά της κωμωδίας»ο οποίος εμπιστεύτηκε στον Τσάπλιν το πρώτο του συμβόλαιο: 150 δολάρια τη βδομάδα.
Ήταν το 1914 λοιπόν όταν ο Τσάρλι Τσάπλιν θα κάνει την πρώτη του εμφάνιση στο μεγάλο πανί, σε ένα ξεχασμένο πια φιλμάκι που το είπανε «Make a Living».
Για να διαφοροποιήσει το κωμικό του νούμερο από τους άλλους ηθοποιούς του Σένετ, ο Τσάπλιν αποφασίζει να ασχοληθεί αποκλειστικά -αλλά και να κάνει δημοφιλή- έναν χαρακτήρα: ο «Little Tramp» γεννιέται, με το κοινό να τον απολαμβάνει για πρώτη φορά στο «Kid Auto Races at Venice» (1914).
Την επόμενη χρονιά, ο Τσάπλιν εμφανίστηκε σε 35 ταινιάκια, ανάμεσα στα οποία βέβαια και η περίφημη «Tillie’s Punctured Romance», η πρώτη κωμωδία μεγάλου μήκους του παγκόσμιου σινεμά!
Το 1915 ο Τσάπλιν έφυγε από την προστατευτική αγκαλιά του Σένετ για να ενταχθεί στις τάξεις της Essanay Company, εξασφαλίζοντας πια αποδοχές 1.250 δολαρίων τη βδομάδα! Ήταν με την Essanay που ο Τσάπλιν θα εκτοξευόταν στη δόξα, έχοντας στο μεταξύ προσλάβει τον αδερφό του Σίντνεϊ ως μάνατζερ.
Στην πρώτη του σεζόν στη νέα εταιρία παραγωγής, ο Τσάπλιν σκαρώνει 14 ταινίες, περιλαμβανομένης και της θρυλικής «The Tramp» (1915), του πρώτου κλασικού φιλμ του μεγάλου κωμικού δηλαδή, την ταινία που εγκαθίδρυσε αυτόν και τον κινηματογραφικό του ήρωα στις συνειδήσεις του κοινού.
Μέχρι τα 26 του, τρία μόλις χρόνια αφού εγκατέλειψε το βοντβίλ, ο Τσάπλιν ήταν αστέρας του σινεμά! Και τότε έκανε την κίνηση-ματ για τα οικονομικά του: μετακινήθηκε στη Mutual Company, η οποία τον πλήρωνε με το αστρονομικό ποσό-ρεκόρ των 670.000 δολαρίων τον χρόνο!
Παρά τον πακτωλό χρημάτων και την άνεση που απέκτησε, δεν έχασε την καλλιτεχνική του προσήλωση: με τη Mutual εξάλλου έκανε τις καλύτερες ταινίες της περιόδου, όπως τις «One A.M.» (1916), «The Rink» (1916), «The Vagabond» (1916) και το «Easy Street» (1917).
Στη δεκαετία του ’20, η καριέρα του Τσάπλιν άνθισε ακόμη περισσότερο. Στην περίοδο αυτή μας χάρισε μια σειρά από ταινίες-σταθμούς της 7ης τέχνης, όπως τις «The Kid» (1921), «The Pilgrim» (1923), «A Woman in Paris» (1923), «The Gold Rush» (1925), το φιλμ για το οποίο ο Τσάπλιν δήλωσε αργότερα ότι θα ήθελε να τον θυμούνται, αλλά και το «The Circus» (1928).
Ο Τσάπλιν ήταν όμως εξίσου γνωστός και για τον βίο του εκτός σινεμά. Τα αμέτρητα ειδύλλιά του με τις ηθοποιούς που εμφανίζονταν στις ταινίες του έμειναν παροιμιώδη, συμβάλλοντας κι αυτός με τον τρόπο του στη γέννηση του σκανδαλοθηρικού Τύπου.
Κάποια ωστόσο είχαν πιο αίσιο τέλος από άλλα: το 1918 παντρεύτηκε σε χρόνο-αστραπή τη 16χρονη ηθοποιό Mildred Harris. Ο γάμος κράτησε μόλις δύο χρόνια και το 1924 θα ανέβαινε και πάλι τα σκαλιά, αυτή τη φορά με την επίσης 16χρονη ηθοποιό Lita Grey, την οποία γνώρισε στα γυρίσματα του «Χρυσοθήρα». Η ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη επίσπευσε τις διαδικασίες του γάμου, που χάρισε στον Τσάπλιν δύο γιους, αν και η ένωση δεν ήταν ευτυχής για κανέναν τους: το ζευγάρι χώρισε το 1927.
Το 1936,ο Τσάρλι παντρεύτηκε για τρίτη φορά, τώρα με την ηθοποιό Paulette Goddard, με την ένωση να κρατά ως το 1942, όταν και κυκλοφόρησαν οι φήμες για νόθο παιδί του κωμικού με την ηθοποιό Joan Barry. Παρά το γεγονός ότι το τεστ πατρότητας απέκλεισε τον Τσάπλιν από πιθανό πατέρα, το δικαστήριο τον ανάγκασε να πληρώσει διατροφή.
Τέλος, το 1943 ο Τσάπλιν παντρεύτηκε τη 18χρονη Oona O’Neil, την κόρη του περίφημου θεατρικού συγγραφέα Ευγένιου Ο’Νιλ. Εντελώς αναπάντεχα, ο γάμος έμελλε να έχει επιτυχία, με το ζευγάρι να αποκτά όχι λιγότερα από 8 παιδιά!
Το κοφτερό σχόλιό του για το παγκόσμιο πολιτικό και οικονομικό σύστημα ήταν πια γεγονός στις ταινίες του. Ο Τσάπλιν θα μιλούσε ακόμα πιο ξεκάθαρα στο παγκόσμιο αριστούργημα που χάρισε στην 7η τέχνη, τον «Μεγάλο Δικτάτορα» (1940), που διακωμωδούσε πικρά το ναζιστικό καθεστώς του Χίτλερ: «Θέλω να δω την επιστροφή της αξιοπρέπειας και της καλοσύνης», δήλωσε ο Τσάπλιν την εποχή που κυκλοφόρησε η ταινία, «είμαι απλά ένας άνθρωπος που θέλει να δει την αληθινή δημοκρατία»…
Παρά την ασύλληπτη λαοφιλία του όμως, ο Τσάπλιν δεν είχε την καθολική αποδοχή: τα εξωσυζυγικά ειδύλλιά του θα φέρουν τη μήνη γυναικείων οργανώσεων της Αμερικής, που κατάφεραν μάλιστα να του απαγορευτεί η είσοδος σε συγκεκριμένες πολιτείες των ΗΠΑ!
Και βέβαια οι αριστερές του καταβολές, καταμεσής του Ψυχρού Πολέμου, θα τον έβαζαν στο στόχαστρο των δεξιών συντηρητικών και του μακαρθισμού: κι έτσι το 1952, την ώρα που ο Τσάπλιν απολάμβανε τις διακοπές του στη Βρετανία, ο γενικός εισαγγελέας των ΗΠΑ αποφάσισε ότι ο Τσάρλι δεν θα επέστρεφε στη χώρα, εκτός βέβαια και αν μπορούσε να παράσχει πειστήρια για τις «ηθικές του αξίες».
Έξω φρενών ο Τσάπλιν, είπε το μεγάλο αντίο στην Αμερική και εγκαταστάθηκε σε φάρμα της Ελβετίας.
Οδεύοντας προς το τέλος της ζωής του, ο Τσάπλιν επέστρεψε για μία και μόνη φορά στη δεύτερη πατρίδα του, την Αμερική, κι αυτό για να παραλάβει το τιμητικό Όσκαρ για τη συνολική προσφορά του στην κινηματογραφία το 1972!
Το ταξίδι ήρθε 6 χρόνια μετά το τελευταίο φιλμ του Τσάπλιν, το «A Countess from Hong Kong» (1966), την πρώτη και τελευταία έγχρωμη ταινία του μεγάλου ηθοποιού και σκηνοθέτη!
Και βέβαια το 1975 η βασίλισσα Ελισάβετ τιμά τον ηλικιωμένο Τσάπλιν κάνοντάς τον ιππότη.
Δύο χρόνια αργότερα, αποσυρμένος από τα φώτα της δημοσιότητας, στις 25 Δεκεμβρίου 1977, ο μεγάλος κωμικός θα κλείσει τα μάτια του για τελευταία φορά στη κωμόπολη της Ελβετίας όπου ζούσε, με τη γυναίκα και 7 από τα παιδιά του να βρίσκονται δίπλα του στις τελευταίες του αυτές στιγμές.
Η σορός του Τσάπλιν κλάπηκε μετά τον ενταφιασμό της από δύο άντρες, οι οποίοι ζητούσαν λύτρα 400.000 δολαρίων για να επιστρέψουν το πτώμα! Οι απαγωγείς συνελήφθησαν ωστόσο και η σορός του Τσάπλιν επέστρεψε στο ελβετικό κοιμητήριο 11 εβδομάδες αργότερα…
Και για να κλείσουμε με κωμικό τρόπο όπως και θα του άρμοζε να σας πούμε το εξής: ο Τσάρλι Τσάπλιν έχασε σε διαγωνισμό για τον καλύτερο σωσία του Τσάρλι Τσάπλιν! Την ώρα που απολάμβανε λοιπόν τη βολτίτσα του στο Σαν Φρανσίσκο, είδε τον διαγωνισμό για τον καλύτερο σωσία του Σαρλό και σκέφτηκε να συμμετάσχει. Και παρά το γεγονός ότι δεν είναι γνωστό σε ποια θέση κατατάχθηκε, ο Τσάπλιν δεν κατάφερε καν να περάσει στην τελική φάση. Ο ίδιος εγκατέλειψε τον διαγωνισμό εξοργισμένος και σίγουρα μετάνιωσε το γεγονός ότι πριν από την έναρξη δίδασκε στους άλλους συμμετέχοντες πώς να κάνουν το ιδιαίτερο βάδισμα του Σαρλό…
