Αυτή είναι η αλήθεια για 9 πασίγνωστα ρητά. Σε ποιόν αποδόθηκαν και ποιος τα είπε τελικά;
1. Νικολό Μακιαβέλι: «Ο σκοπός αγιάζει τα μέσα».
Όχι μόνο η φράση δεν υπάρχει πουθενά στα βιβλία του, αλλά πρώτος την έγραψε ο Οβίδιος 1.500 χρόνια νωρίτερα στις «Ηρωίδες» του λέγοντας «Exitus acta probat».
2. Άλμπερτ Αϊνστάιν: «Τρέλα είναι να κάνεις το ίδιο πράγμα ξανά και ξανά και κάθε φορά να περιμένεις διαφορετικό αποτέλεσμα».
Το ρητό κυκλοφορεί σε διάφορες εκδοχές που όλες αποδίδονται στον μεγάλο νομπελίστα. Όμως η φράση πρωτογράφτηκε το 1983 (τότε που δεν υπήρχε Διαδίκτυο για να διαδοθεί) στο βιβλίο «Sudden Death» της Rita Mae Brown. Έγινε σλόγκαν, αποδόθηκε στον Αϊνστάιν -ποιος ξέρει πώς- και όλοι το πίστεψαν αφού ακούγεται σαν να το είπε.
3. Βολταίρος: «Διαφωνώ με όσα λες, αλλά θα υπερασπιστώ μέχρι θανάτου το δικαίωμα σου να το λες».
Το νόημα είναι συνεπές και στο πλαίσιο της γενικότερης φιλοσοφίας και ιδεολογίας του αλλά ποτέ δεν το είπε έτσι ακριβώς. Το 1903, η συγγραφέας Evelyn Beatrice Hall έγραψε τη βιογραφία του φιλοσόφου και σε κάποιο σημείο αναφέρει πως «το “διαφωνώ με όσα λες, αλλά θα υπερασπιστώ μέχρι θανάτου το δικαίωμά σου να το λες” ήταν τώρα η στάση που κρατούσε». Η συνοπτική αυτή περιγραφή της συγγραφέως ήταν τόσο πετυχημένη που όλοι κράτησαν τη φράση ως πραγματική ατάκα του Βολταίρου.
4. Μέριλιν Μονρόε: «Οι καθώς πρέπει γυναίκες σπάνια γράφουν ιστορία».
Η φράση αυτή πρωτογράφτηκε το 1976 από τη συγγραφέα Laurel Thatcher Ulrich σε ένα άρθρο όπου περιέγραφε τη ζωή και τις παραδόσεις των πουριτανών αποίκων του 16ου και του 17ου αιώνα. Η φράση έγινε δημοφιλής, τυπώθηκε σε μπλουζάκια και πόστερ και κάποιος κάποτε έβαλε δίπλα της τη φωτογραφία της Μέριλιν ως πρότυπο της «καθόλου καθώς πρέπει γυναίκας». Από τότε της αποδίδεται η φράση.
Μερικές συμβουλές επιτυχίας από κορυφαίες προσωπικότητες!
5. ΤΖ. Π. Μόργκαν: «Αν ρωτάς πόσο κάνει, τότε δεν έχεις να το αγοράσεις».
Δεν υπάρχει καμία απόδειξη ότι ο μεγαλοτραπεζίτης είπε πράγματι αυτή τη φράση, με την οποία λέγεται ότι απάντησε στην ερώτηση για το πόσο κοστίζει η θαλαμηγός του. Ωστόσο, η βιογράφος του, Jean Strouse, αναφέρει πως όταν ο Henry Clay Pierce τον ρώτησε πόσο κοστίζει το γιοτ του, ο Μόργκαν απάντησε «Δεν έχεις δικαίωμα να είσαι κάτοχος γιοτ αν πρέπει να ρωτήσεις κάτι τέτοιο».
6. P.T. Barnum: «Κάθε λεπτό γεννιέται και από ένα κορόιδο».
O αμερικανός σόουμαν και επιχειρηματίας (1810-1891) ήταν γνωστός για την αθυροστομία του, αλλά τη συγκεκριμένη φράση δεν την είπε ποτέ. Αυτός που την είπε ήταν ένας σύγχρονός του και αντίπαλός του, ο Adam Forepaugh ο οποίος όταν τον ρώτησαν αν μπορούν να γράψουν ότι την είπε ο ίδιος, απάντησε: «Γράψε ότι αυτό είναι ένα από τα σλόγκαν του Barnum, άλλωστε ακούγεται περισσότερο δικό μου παρά δικό του».
7. Ίσαακ Νεύτων: «Σταθήκαμε στους ώμους των γιγάντων».
ο Νεύτωνας έγραψε τη φράση αυτή σε μια επιστολή του προς έναν φίλο του άγγλο επιστήμονα, αλλά δεν την επινόησε ο ίδιος. Γράφτηκε, για πρώτη φορά, τον 12ο αιώνα από τον φιλόσοφο Βερνάρδο της Σαρτρ. Αυτό επιβεβαιώνεται και από τον Ιωάννη του Σαλίσμπουρι (1120-1180) ο οποίος έγραψε πως ο Βερνάρδος έλεγε «Εμείς [οι σύγχρονοι άνθρωποι] είμαστε σαν νάνοι στους ώμους των γιγάντων [οι αρχαίοι] για αυτό και μπορούμε να δούμε μακρύτερα από εκείνους».
8. Ουίνστον Τσόρτσιλ: «Αν στα 25 σου δεν είσαι προοδευτικός, δεν έχεις καρδιά. Αν στα 35 σου δεν είσαι συντηριτικός, δεν έχεις μυαλό».
Σύμφωνα με το Churchill Centre and Museum στο Λονδίνο, δεν το είπε ποτέ ενώ ένας καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Εδιμβούργου αναφέρει πως «Ο Τσόρτσιλ ποτέ δεν θα το έλεγε αυτό αφού στα 15 του ήταν συντηρητικός και στα 35 του προοδευτικός».
Στην πραγματικότητα, τη φράση επινόησε ο Γάλλος ιστορικός Francois Guizot ο οποίος από τον 19ο αιώνα είχε γράψει «To να μην είσαι στα 20 οπαδός της Δημοκρατίας [σ.σ. αβασίλευτης] σημαίνει πως δεν έχεις καρδιά. Το να είσαι στα 30 σου σημαίνει πως δεν έχεις μυαλό».
9. Μαρία Αντουανέτα: «Ας φάνε παντεσπάνι».
Η πρώτη φορά που αναγράφεται η φράση αυτή είναι στο βιβλίο «Εξομολογήσεις» του Ζαν Ζακ Ρουσό, βιβλίο που κυκλοφόρησε το 1767 όταν η Μαρία Αντουανέτα ήταν 12 ετών και ζούσε ακόμα στην Αυστρία! Ακόμη και αν το είπε, η φράση στα γαλλικά είναι «Qu’ils mangent de la brioche» που σημαίνει «ας φάνε μπριός», που σίγουρα δεν είναι παντεσπάνι, ίσως εννοούσε ότι οι πλούσιοι θα έπρεπε να δώσουν μέρος της άφθονης τροφής τους στους φτωχούς. Άλλες πηγές αποδίδουν τη φράση στη Μαρία-Τερέζα, τη μεγαλύτερη κόρη της Μαρίας Αντουανέτας.
Πηγή carabola.gr
